Voor de Vogelatlas van de Bommelerwaard brengt de Natuurwacht de territoria van alle broedvogels in kaart. De boerenzwaluw is een lastige klant, want die kiest plekjes uit waar de vogeltellers niet zomaar kunnen komen, in stallen en schuren. We zien de zwaluwen soms in- en uitvliegen. Om het verhaal van de boerenzwaluw compleet te maken ontvangt de Natuurwacht graag meldingen van nestjes van de boerenzwaluw. Wat speelt zich af in de stal? Hoeveel nesten zitten er onder het dak? Geef het door via een mailtje naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

De boerenzwaluw is een sierlijke zwaluw die hoort bij het platteland. Door hun lange staarten zijn ze in vlucht goed te onderscheiden van andere soorten zwaluwen. Als ze stilzitten valt de roodbruine keel op. De rug is diep donkerblauw en contrasteert met de witte onderzijde.

In de lente komen ze terug uit hun winterverblijven in Afrika. In Nederland zoeken ze stallen en schuren op om in te broeden. Het aanwezige vee trekt vliegen en muggen aan, die hun belangrijkste voedsel vormen. Soms wordt ook een brug of een sluis gekozen als broedplaats. In de Bommelerwaard zien we bijvoorbeeld nestjes in de wand van de sluis bij Sint-Andries. Water trekt natuurlijk muggen aan. Plassen zoals de Kil van Hurwenen zijn daarom favoriete foerageergebieden.

Boerenzwaluw bij zijn komvormige nest, met kuiken. Foto: Arnout de Mooij

Op 12 en 13 mei vond de derde Big Day van de Bommelerwaard plaats, onze jaarlijkse vogelspotwedstrijd die dit keer werd gehouden in de gemeente Zaltbommel. Doel was om in 24 uur zoveel mogelijk soorten vogels te ontdekken. Team "Brakeend" mocht de wisselbeker, de Bommelerwoerd, mee naar huis nemen.

Gezamenlijk zagen de deelnemende teams 109 soorten vogels! Tot de hoogtepunten behoorden een ransuil, een snor (rietvogel die klinkt als een wekker in de verte) en een onverwachte roepende kwartel. Het Munnikenland leverde specialiteiten af als purperreigers, kluten en veldleeuweriken. Ook op andere plekken waren mooie vondsten, zoals de trots van de Lieskampen, het paartje boomvalken. Voor een goede score moest echter ook worden gezocht naar algemene vogels als de groenling, de nijlgans en de staartmees. Opvallende afwezige was de ringmus. Dit neefje van de huismus was helaas nergens te vinden.

We nodigen iedereen met enthousiasme voor de regionale natuur van harte uit om volgend jaar in de lente mee te doen aan de vierde Big Day, die dan in de gemeente Maasdriel zal worden gehouden. Het is helemaal niet nodig om voor de winst te gaan; Het leukst is de uitdaging voor jezelf. Het is een spel vergelijkbaar met een speurtocht, met geo caching (of met Pokémon GO), maar dan volledig verzorgd door het gevarieerde landschap van de Bommelerwaard. En het is superleuk om na zo'n actief dagje buiten de ervaringen met elkaar uit te wisselen, onder het genot van een hapje en een drankje.

 

Foto's: Bommelerwoerd, rietzanger, roodborsttapuit, blauwborst, ringmus

Vrijwilligers van de Natuurwacht Bommelerwaard hebben een aantal gierzwaluwkasten vervangen aan de Sint-Maartenskerk in Zaltbommel. In totaal hangen er nu acht nestkasten aan de noordoostzijde van de kerk, klaar om de gierzwaluwen te verwelkomen na hun overwintering in Afrika.

Gierzwaluwen zijn echte stadsvogels die onder dakpannen of andere holtes in gebouwen broeden. Ze maken ook graag gebruik van speciale nestkasten. Bijna twintig jaar geleden zijn acht van dit soort nestkasten opgehangen tijdens een restauratie van de kerk op initiatief van de restauratiecommissie. De laatste jaren werden deze kasten goed gebruikt door de gierzwaluwen. Na twee decennia waren de kasten echter dringend aan een onderhoudsbeurt toe: één van de kasten miste een dak, één kast hing scheef, en één kast was al snel na het ophangen naar beneden gevallen. Reden voor de Natuurwacht om contact op te nemen met de Sint-Maartenskerk om de kasten te vervangen en te controleren. De beheerders van de kerk gingen graag in op dit aanbod om deze beschermde soort weer een mooi onderkomen te bieden. Vijf nieuwe kasten zijn opgehangen, drie oude kasten konden nog een jaartje mee. De eerste week van mei worden de gierzwaluwen weer in de binnenstad verwacht. De Natuurwacht houdt de kasten in de gaten en zal volgend jaar weer een onderhoudsbeurt uitvoeren.

 

Foto's: Sint-Maartenskerk Zaltbommel, door Cassandra van Altena

Zaterdag 29 april 6.00u 's ochtends
Start parkeerplaats hoek Schouwendijk/Munnikenlandse Maaskade bij Poederoijen

De Natuurwacht Bommelerwaard organiseert zaterdag 29 april een vogelexcursie in het Munnikenland. Dit moerasgebied is een topgebied voor blauwborst, rietzanger, en kleine karekiet. In het ondiepe water barst het van allerlei soorten steltlopers als grutto, kluut en met een beetje geluk ook de zeldzame steltkluut. Rond de Wakkere dijk vliegen roodborsttapuitjes en graspiepers, en in de ruige veldjes grenzend aan het water zingen veldleeuweriken en roepen gele kwikstaarten. Een fantastische locatie dus om vogels te kijken, en dat ervaar je het beste in de vroege ochtend. De start is net voor zonsopkomst om 6.00, bij de parkeerplaats op de hoek Schouwendijk/Munnikenlandse Maaskade bij Poederoijen. De excursie duurt ongeveer 2 uur. 's Ochtends vroeg kan het nog flink koud zijn, dus warme kleren zijn aanbevolen, een verrekijker uiteraard ook. De wandeling gaat over verharde paden. Deelname is gratis, aanmelden niet nodig. Voor vragen, mail naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Foto: blauwborst, door Lot Tönis