Recept van de dag ...
Gebraden reiger, blauw, purper of zilver, met de juiste saus erbij, was in de Vroegmoderne tijd een echte lekkernij voor de rijken. Reigernesten genoten bescherming (werden opgeeist) door grondbezitters en de jongvolwassen vogels werden vlak voor ze konden vliegen, net na Pasen, uit het nest geschoten. Dan zat er genoeg vet op.
Wat dat betreft was de Rus uit Den Haag een beetje vroeg met zijn maaltje waarvan de poten nu in het museum zijn verdwenen. Maar smakelijk zal het wel zijn geweest. De rijken wilden ze niet voor niets voor zichzelf houden.
En dan.... de bereiding. Een gerecht uit een Vroegmodern kookboek. "Een notabel boecxken van cokeryen" gedrukt tussen 1500 en 1540 bij drukker Thomas Vander Noot. Voor de rijke mensen geschreven zoals blijkt uit de ingrediënten saffraan, kaneel, gember en peper.
"Sause te maken tot reygers oft ten capuinen die men metten voeten braet na Paesschen.
Neempt cruymen van broode ende stootse wel ontwee [maak het goed fijn] met luttele wijns ende edicx [azijn] ende slaghet duer eenen stramijn [zeef]. Dan suldijt linghen [aanlengen] met wine ende edick tsamen ende doet erinne veel sofferaens, veel caneels ende ghimber, maer datse wel gheluwe [knalgeel] si. Ende eest dat ghi wilt, doetter luttel pepers inne ende doetere inne smout [vet] van den reygher. Waer [ware] oock die reygher te magher, so soude men dyen selven reygher met anderen smoute [vet] dropen [bedruipen] ende doen dan dat smout in de sause ende latense sieden [koken] totdatse dick ghenoech es ende oock wel binde."
Eet u smakelijk!
tekst en foto: Dirk Muller
De knobbelzwaan (Cygnus olor)
Wat een enorme vogel. Met een spanwijdte van meer dan twee meter en een gewicht van meer dan 10 kilo is het een van de zwaarste vliegende dieren. Imposant en statig. Zo statig dat de knobbelzwaan in de middeleeuwen veelvuldig is uitgezet in vijvers van parken. Rijke mensen hadden deze dieren graag in hun omgeving. Er is zelfs een wet in het Verenigd koninkrijk die regelt dat alle in het wild levende knobbelzwanen eigendom zijn van de koning of koningin. De Nederlandse naam Knobbelzwaan slaat op de knobbel boven op de snavel van de zwaan. De wetenschappelijke soortaanduiding olor is het oud-Latijnse woord voor zwaan. Maar ook cygnus laat zich in het Latijn vertalen met zwaan. Waarschijnlijk is dat de naam die er in later tijden voor gebruikt werd.
Operatie "Wakkere dijk"
Om ca. 10:30u vanmorgen (ma. 8 jan.) zijn alle Koniks (paarden) en Rode Geuzen (runderen) van de Gandelwaard verhuist naar de Wakkere dijk. Een noodzakelijke operatie, omdat het water nog steeds stijgt en de beschikbare droge ruimte in de Gandelwaard te klein werd. Een prachtig gezicht zoals de Koniks tussen het hoge water door naar de Wakkere dijk galoppeerden.
Hulde aan Tanja de Bode en haar groep mensen die, niet alleen deze deze 'operatie' perfect gedaan hebben, maar al dagen in touw zijn voor de veiligheid van deze grote grazers.
tekst en foto: Harry Kolman
Wat doet dat met de natuur?
Het water stijgt nog steeds (za 6-1). En dat heeft gevolgen. Als de uiterwaarden vollopen, moeten dieren vluchten. Als ze dat kunnen dan. Mollen, muizen, ratten, vossen en reeën zoeken hun onderkomen op hoger gelegen delen. Ze steken de weg over en dat leidt wel tot verkeersslachtoffers. Opletten dus!
Voor veel insecten, andere geleedpotigen maar ook wormen en sommige planten betekent het het einde. Ze kunnen niet vluchten en verdrinken. Gelukkig heeft het hoge water ook voordelen. Door de kracht van het water worden oude vegetaties weggespoeld, ook verplaatst er een heleboel grond. Er worden nieuwe zand en grindafzettingen gevormd en de rivier slijt nieuwe stijlwanden uit. En dat betekent: Meer oeverzwaluwen, nieuwe groeiplaatsen voor pioniersplanten, een aanvoer van nieuwe zaden uit Duitsland en nog verder, nieuwe eilandjes met mogelijkheden voor bevers en andere knaagdieren. Kortom, de bezem door het gebied en opnieuw inzaaien. Een spannend voorjaar dus!
tekst en foto: Dirk Muller
Pagina 26 van 30